Σελίδες

Τρίτη 31 Μαΐου 2016

Είναι οι σκέψεις που καθορίζουν την ευτυχία μας;

Πόσο η επιλογή των σκέψεών μας καθορίζει την ευτυχία μας;
Αν προσπαθείς να κόψεις το κάπνισμα, το ποτό, το πολύ φαγητό, τον καφέ, τη ζάχαρη ή απλώς το δάγκωμα των νυχιών σου, πρέπει να ξέρεις ότι αυτά είναι συνήθειες που δύσκολα κόβονται!
Η συνήθεια όμως που είναι δυσκολότερο να κοπεί και η οποία βλάπτει περισσότερο τη συναισθηματική σου κατάσταση είναι ίσως η συνήθεια που περνάει πιο απαρατήρητη από όλες: η συνήθεια της αρνητικής σκέψης.
Μπορείς να δέσεις τα χέρια σου πίσω από την πλάτη για να σταματήσεις να δαγκώνεις τα νύχια σου, μπορείς να αποφύγεις το αλκοόλ και τα τσιγάρα έτσι ώστε να μην είναι πια στη διάθεσή σου, μπορείς να υπομείνεις μερικές μέρες πονοκεφάλων και κούρασης για να κόψεις τον καφέ, αλλά ποτέ δεν μπορείς να σταματήσεις να σκέφτεσαι!
Όπως ήδη κατάλαβες, η σκέψη είναι κάτι τόσο φυσικό για σένα, που είναι πολύ εύκολο να ξεχάσεις ότι την κάνεις. Όταν συνειδητοποιήσεις την ενεργητική διαδικασία της σκέψης σου, θα σοκαριστείς από το πόσο συχνά το περιεχόμενο των σκέψεών σου είναι αρνητικό.
Ξέρω από πελάτες μου ότι από τότε που άρχισαν να προσέχουν τις σκέψεις τους, ανακάλυψαν ότι πάνω από το 90% ήταν κατά κάποιο τρόπο αρνητικές.
Ποιο είδος σκέψης είναι αρνητικό;
Αυτή η ερώτηση είναι πολύ σημαντική, γιατί πολλοί άνθρωποι έχουν τόσο πολύ συνηθίσει να κάνουν αρνητικές σκέψεις, που δεν καταλαβαίνουν καν ότι είναι αρνητικές.
Υποθέτουν, αντίθετα, ότι είναι φυσιολογικές. Είναι γεγονός ωστόσο ότι μπορεί να θεωρηθεί αρνητική οποιαδήποτε σκέψη σε κάνει να νιώθεις λιγότερο ικανοποιημένος από ότι ένιωθες πριν την κάνεις.
Σε αυτή την κατηγορία υπάγονται, αλλά σε καμιά περίπτωση αποκλειστικά, σκέψεις που έχουν σχέση με το πόσο άσχημα είναι τα πράγματα και πόσα προβλήματα παραμένουν άλυτα.
Προσπαθείς να βρεις γιατί τα πράγματα δεν πηγαίνουν καλά ή γιατί κάποιος έκανε κάτι που σε πλήγωσε ή που δεν εγκρίνεις, αναλύεις αρνητικές σκέψεις και πάει λέγοντας.
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε εφημερίδες και να βλέπουμε τις ειδήσεις στην τηλεόραση. Με τη σκέψη μας τείνουμε να μιμούμαστε αυτές τις ειδησεογραφικές πληροφορίες.
Το μυαλό μας επανεξετάζει τα προβλήματα του παρελθόντος και του μέλλοντος, τις ανησυχίες και τους φόβους μας, και σκεφτόμαστε συνεχώς πόσο τραγική είναι η κατάσταση. Προφανώς κάποιος προγραμματισμός και κάποιος απολογισμός είναι απαραίτητοι για μια αποδοτική ζωή.
Αν συνειδητοποιείς ότι κάνεις τέτοιες σκέψεις και ξέρεις τις πιθανές συνέπειες μιας τέτοιας πνευματικής δραστηριότητας, προστατεύεσαι σε μεγάλο βαθμό από τα αρνητικά αποτελέσματά της.
Αν όμως κάνεις τέτοιες σκέψεις χωρίς να συνειδητοποιείς τι κάνεις στον εαυτό σου, θα βρεθείς στο έλεος των ίδιων σου των σκέψεων. Επειδή αυτός ο τρόπος σκέψης είναι αρνητικός, το ηθικό σου θα συνεχίσει να πέφτει ή να παραμένει σε χαμηλό επίπεδο.
Όταν θα κατανοήσεις και θα μπορέσεις να γίνεις αυτόπτης μάρτυρας αυτής της ενεργούς διαδικασίας, θα μπορείς μετά να επιλέγεις ποιες σκέψεις να ακολουθείς και ποιες να απορρίπτεις. Θα σου γίνει συνήθεια να σκέφτεσαι μόνο τα πράγματα που είναι πραγματικά ενδιαφέροντα και θα μάθεις να αγνοείς τα υπόλοιπα.
Αυτό το είδος επιλεκτικής σκέψης δε σημαίνει άρνηση ούτε απάθεια. Η άρνηση συνεπάγεται προσποίηση, και εσύ δεν προσποιείσαι τίποτα. Αναγνωρίζεις τα προβλήματα στον κόσμο και στην ίδια σου τη ζωή. Απλώς επιλέγει να .μην προσκολλάσαι στις αρνητικές σκέψεις για τη ζωή σου επειδή ξέρεις τι θα συμβεί αν το κάνεις.
Η εμπειρία της ζωής σου σχετίζεται άμεσα με το πού επιλέγεις να εστιάσεις την προσοχή σου. Αν την εστιάσεις στα προβλήματά σου, αυτό που θα βιώνεις θα είναι κατά κύριο λόγο προβλήματα.
Καθώς μαθαίνεις να μην προσέχεις τόσο πολύ τα προβλήματα και τα άσχημα του κόσμου, θα ανακαλύψεις ότι παρατηρείς περισσότερο την ομορφιά και την καλοσύνη που υπάρχει γύρω σου.
Αυτό ακριβώς κάνουν συστηματικά τα μικρά παιδιά. Ζουν στον ίδιο κόσμο με τους ενήλικες, αλλά βλέπουν διαφορετικές όψεις της ζωής. Βλέπουν γέλιο, αγάπη και ευκαιρίες.
Η ευτυχία, δεν είναι “εκεί έξω” αλλά μέσα μας, μια κατάσταση του μυαλού που δεν εξαρτάται από τις περιστάσεις: “Αν αρχίσεις να συνειδητοποιείς ότι οι σκέψεις σου δεν είναι η πραγματικότητα -είναι απλώς σκέψεις και ως τέτοιες δεν μπορούν να σε βλάψουν- ολόκληρη η ζωή σου θα αρχίσει να μεταμορφώνεται από σήμερα”.
«…Αν μπορούσες να καταλάβεις ότι οι σκέψεις σου δεν είναι πραγματικές, θα μπορούσες αυτή τη στιγμή να σταματήσεις να διαβάζεις, επειδή θα ανακουφιζόσουν τόσο πολύ συνειδητοποιώντας πως μπορείς να δημιουργείς ευτυχία στη ζωή σου, μια για πάντα και παρόλο που θα χρειαστούν κάποιες διευκρινίσεις από μέρους μου, η δήλωση είναι αληθινή.
Σκέψου το εξής: Οι σκέψεις σου δεν είναι πραγματικές. Είναι πραγματικές σκέψεις, αλλά δεν έχουν σχέση με τη χειροπιαστή πραγματικότητα.»
Richard Carlson “Μην το σκέφτεσαι… ζήσε! ”

Ανεξαρτησία μέσα στη σχέση

Όλοι έχουμε ακούσει τη φράση ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα, όπου στη θέση του γάμου θα μπορούσε να είναι και μια πολύχρονη συμβίωση. Η αλήθεια νομίζω είναι ότι δεν είναι ο γάμος ή η πολύχρονη σχέση και συμβίωση που σκοτώνουν τον έρωτα, το ενδιαφέρον του ενός για τον άλλο, αλλά η ρουτίνα της καθημερινότητας που έχει κυριαρχήσει και ο εφησυχασμός.
Όταν ξεκινάει μια σχέση και οι δύο σύντροφοι θέλουν να περνούν όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο μαζί. Επιλέγουν να βγαίνουν μαζί οι δυο τους, να βγαίνουν με τους φίλους του ενός ή του άλλου και γενικά απιδιώκουν να κάνουν όσα περισσότερα πράγματα μπορούν μαζί. Πολλοί μάλιστα θεωρούν απαραίτητο συστατικό μιας επιτυχημένης σχέσης το ζευγάρι να κάνει τα πάντα μαζί. Έχουν γαλουχηθεί με την άποψη ότι όταν είναι ζευγάρι αυτό σημαίνει ότι έχουν και κοινή ζωή και συναναστροφές και το να έχει ο καθένας προσωπική ζωή φαντάζει περίεργο ή ακόμα και ύποπτο. Εάν δε ο ένας από τους δύο συντρόφους θελήσει να έχει το δικό του χρόνο αυτό πιθανότατα θα προκαλέσει ανασφάλεια ή και ζήλεια στο ταίρι του.
Προχωρώντας, λοιπόν, σε γάμο ή συμβίωση ένα ζευγάρι, που πορεύεται κατ' αυτόν τον τρόπο αυτό, σημαίνει ότι ουσιαστικά οι μόνες ώρες που είναι χώρια οι σύντροφοι είναι αυτές που βρίσκονται στη δουλειά τους. Αφού επιστρέψουν στο σπίτι θα γίνουν οι δουλειές ή τα ψώνια και μετά κοινή έξοδος ή χαλάρωση στο σπίτι, μόνοι ή με παρέα.
Πώς, όμως, δύο άνθρωποι με ενδιαφέροντα μπορούν να περιοριστούν μόνο σε όσα είναι κοινά αρεστά; Μήπως είναι προτιμότερο να υπάρξει η μέση λύση; Δηλαδή και να βρουν κοινά ενδιαφέροντα και δραστηριότητες, αλλά και να ασχοληθούν και με κάποια πράγματα ο καθένας μόνος του και να μοιραστεί μετά τις εντυπώσεις και τις εμπειρίες του με το σύντροφό του; Μήπως αυτό αναζωογονεί το ενδιαφέρον του ενός για τον άλλο; Σίγουρα ο σύντροφός μας θα έχει να μοιραστεί στιγμές με τους φίλους του, που για εμάς θα είναι ξένες, όπως και ο τρόπος επικοινωνίας μαζί τους θα είναι διαφορετικός και το ίδιο συμβαίνει μ' εμάς και τους δικούς μας φίλους. Σαφώς και κάποιες φορές θα είναι και ο/η σύντροφός μας μαζί όταν βρεθούμε με φίλους μας, αλλά δεν είναι απαραίτητο κάθε φορά να μας συνοδεύει.
Επίσης, στις επαγγελματικές κοινωνικές υποχρεώσεις μπορεί ο/η συντροφός μας να ακολουθήσει ή να μην ακολουθήσει κατ' επιλογήν του.
Ενδιαφέροντα και χόμπι που είχε πριν μας γνωρίσει μπορεί να τα συνεχίσει ακόμη κι αν εμείς δεν θέλουμε να συμμετέχουμε. Δεν υπάρχει λόγος να αφήσει κάτι που τον ευχαριστεί μόνο και μόνο επειδή δεν θα είναι κοινή ασχολία.
Το μέτρο και σε αυτή την περίπτωση είναι το ζητούμενο. Ο κάθε σύντροφος μπορεί να κινηθεί και ανεξάρτητα και να έχει προσωπικό χρόνο, που τον ευχαριστεί και τον γεμίζει και βέβαια πρέπει να είναι παρών και στη σχέση του, να μην εφησυχάζει, να δείχνει το ενδιαφέρον του και να μοιράζεται τις εμπειρίες του και εν τέλει να επιλέγει να μένει στη σχέση. Όντας οι σύντροφοι ανεξάρτητοι μέσα στη σχέση τους, η καθημερινότητα δεν φαντάζει πληκτική και ανυπόφορη, αλλά ενδιαφέρουσα και επιθυμητή.

Νιώθω μόνος... και μαζί με τους άλλους!

- Όλγα Μουλάκη
Ανακαλύψτε τις κρυμμένες αιτίες...
Μπορεί να φαινόμαστε στους άλλους κοινωνικοί, να έχουμε φιλικές συναναστροφές ακόμα και ??συντροφική?? σχέση αλλά μέσα μας να νοιώθουμε μόνοι, διαφορετικοί, χωρίς αληθινή επαφή κι επικοινωνία. «Γιατί νοιώθω έτσι; Τι μου συμβαίνει;», «τι κάνω λάθος;» αναρωτιούνται οι άνθρωποι. Έχουν δίκιο, μιλούν για μια από τις πρωταρχικές μας ανάγκες ως είδος, ν? ανήκουμε, να μοιραζόμαστε, ν? ανταλλάσουμε μεταξύ μας. Οι επιστημονικές έρευνες πάνω σε θέματα κοινωνικής συμπεριφοράς στο κοντινότερο μας είδος, τους πιθήκους , έδειξε πόσο απαραίτητη είναι η ουσιαστική κοινωνική επαφή. Εκείνοι οι πίθηκοι που δεν τους αποδεχόταν η ομάδα, ήταν περισσότερο θλιμμένοι, μαζεμένοι και φοβισμένοι ή έγιναν περισσότερο επιθετικοί και ευερέθιστοι.
Η διαφορά μεταξύ μοναξιάς και μοναχικότητας…
Κάποιοι θέλουν να ζουν χωρίς πολλές συναναστροφές, έχουν επιλέξει ως στάση ζωής (παροδικά ή μόνιμα), τη ??μοναχικότητα??. Σ? αυτήν την περίπτωση η μοναξιά δεν είναι τόσο οδυνηρή, μερικές φορές και ευχάριστα, εφόσον είναι μια συνειδητή επιλογή. Τις περισσότερες φορές όμως δεν διαλέγουμε τη μοναξιά, μας συμβαίνει χωρίς να καταλαβαίνουμε πως…
Ο "καταπληκτικός καινούργιος κόσμος" της μοναξιάς…
Φτιάξαμε ένα πολιτισμό για να ζούμε καλύτερα, και έτσι είναι όσον αφορά στις υλικές ανέσεις, δεν μάθαμε όμως πως να ??δημιουργούμε?? πολιτισμό, πώς να ζούμε καλύτερα μεταξύ μας. Μαθαίνουμε πώς να χειριζόμαστε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, μια ηλεκτρική σκούπα, πώς να οδηγούμε ένα αυτοκίνητο, μαθαίνουμε πως μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι υπάλληλοι αλλά δεν μαθαίνουμε πώς μπορούμε να κάνουμε πραγματικές και ικανοποιητικές σχέσεις με τους άλλους. Γιατί κι αυτό είναι μια συναισθηματική δεξιότητα, που μαθαίνεται, εκτός σχολικού προγράμματος...
Οι άνθρωποι, αναπτύσσουμε έναν κοινωνικό κύκλο γύρω μας…
Οι συμμαθητές, οι συμφοιτητές, οι συνεργάτες στη δουλειά, οι γνωστοί μας στη γειτονιά, η παρέα… Κι όμως, με ποιους μπορούμε, εκτός από το να γεμίσουμε ευχάριστα το χρόνο μας, να μοιραστούμε αυτά που πραγματικά νοιώθουμε ή σκεφτόμαστε; Με πόσους αισθανόμαστε εμπιστοσύνη και αποδοχή, ότι μας καταλαβαίνουν;
Κι όμως κρυβόμαστε πίσω από ''μάσκες'' και ρόλους…
Όσο μεγαλώνουμε τόσο περισσότερους ρόλους αναλαμβάνουμε π.χ. ως επαγγελματίες, ως σύζυγοι, ως γονείς. Οι ρόλοι μας συνδέονται με ευθύνες, επιβάλλουν περιορισμούς, συχνά επηρεάζουν τη συμπεριφορά και την έκφρασή μας, αφήνοντας σιγά σιγά μικρό περιθώριο στην αυθεντική, προσωπική μας έκφραση. Από κομμάτια της ζωής μας καταλαμβάνουν όλο το χρόνο της καθημερινότητάς μας, και τελικά τον ίδιο μας τον εαυτό. Καταλήγει να μας φαίνεται πιο εύκολο να συναναστρεφόμαστε εκείνους με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινούς ρόλους, τώρα - π.χ. επαγγελματικούς συνεργάτες, άλλους γονείς-, ή μοιραστήκαμε στο παρελθόν, π.χ. παλιοί συμφοιτητές, συνάδελφοι από το στρατό, από το ν? αναζητήσουμε εκείνους με τους οποίους μπορούμε να μοιραστούμε ένα πιο προσωπικό κομμάτι του εαυτού μας. Ένα μέρος της επιτυχίας τηλεοπτικών σειρών όπως «Τα φιλαράκια», το «Sex and the City» οφείλεται στο ότι απολαμβάνουμε αυτό που μας λείπει περισσότερο σήμερα: φίλοι που θα μας ακούσουν και θα τους ακούσουμε, που θα μοιραστούμε μαζί τους τις ανησυχίες μας όσο ανόητες ή προσωπικές κι αν φαίνονται, όπως το σεξ, που θ? ανταλλάξουμε απόψεις με ειλικρίνεια. Δεν θα πούμε αυτό που ?πρέπει?, ?θέλει ν? ακούσει ο άλλος? ή αυτό που θα μας κάνει να φαινόμαστε ?εντάξει στα μάτια των άλλων?, αλλά αυτό που πραγματικά νοιώθουμε. Στις συμβατικές σχέσεις, στις σχέσεις αναγκαιότητας ή συμφέροντος το τίμημα είναι ο πραγματικός μας εαυτός.
Οι συμβατικές σχέσεις σκοτώνουν τις αληθινή επαφή…
Όταν εκφραζόμαστε μέσα από ένα ρόλο, ένα προσωπείο ή μέσα από την εικόνα που θέλουμε να δείξουμε στους άλλους και όχι με τον πραγματικό μας εαυτό, με τις πραγματικές του σκέψεις και τ? αληθινά του συναισθήματα, τότε νοιώθουμε μοναξιά. Όσο λιγότερα κομμάτια του αληθινού εαυτού μας μοιραζόμαστε με τους άλλους τόσο μεγαλύτερη μοναξιά νοιώθουμε. Συχνά το αίσθημα της μοναξιάς δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο: όσο πιο μόνοι νοιώθουμε τόσο περισσότερο φοβόμαστε ν? ανοιχτούμε στους άλλους, παρόλο που βαθιά μέσα μας θέλουμε το αντίθετο. Μοιάζει σαν μια φωνή μέσα μας λέει μην το πεις αυτό θα φανείς γελοίος, χαζός, θα φανείς διαφορετικός, θα φανείς αγενής, οι άλλοι δεν θα σε καταλάβουν, θα σε κοροϊδέψουν, δεν θα σε θέλουν πια. Με δύο λόγια ενδόμυχα φοβόμαστε την απόρριψη και την ντροπή.
Ο φόβος της αρνητικής κριτικής…
Οι άνθρωποι που νοιώθουν έντονο αίσθημα μοναξιάς συνήθως κρύβουν στο βάθος ανασφάλεια για τις κοινωνικές τους ικανότητες ή και μια αίσθηση προσωπικής μειονεξίας. Ανησυχούν υπερβολικά για την εικόνα τους στα μάτια των άλλων. Συγκρίνουν τον εαυτό τους και νοιώθουν σαν να είναι «λίγοι», «όχι αρκετά καλοί, ικανοί ή εντάξει» σε σχέση με τους άλλους. Αυτό το αίσθημα μειονεξίας προσπαθούν να καλύψουν και να βρεθούν στην απέναντι όχθη, δηλ. να νοιώσουν μαζί με τους άλλους, αλλά συχνά καταλήγουν να νοιώθουν ακόμα πιο μόνοι και πιο μόνοι ή διαφορετικοί.
Μάθαμε να ''κλεινόμαστε'' μέσα στα προβλήματά μας…
Το αίσθημα της μοναξιάς γίνεται ακόμα εντονότερο, όσο σημαντικότερα θέματα ζωής αντιμετωπίζουμε αλλά μας είναι δύσκολο να τα μοιραστούμε με τους άλλους… Αυτό συμβαίνει όταν αντιμετωπίζουμε κάποια σημαντικά προβλήματα π.χ. επαγγελματικά ή οικονομικά, όταν περνάμε κάποια κρίση π.χ. συναισθηματική, μια σημαντική απώλεια, ή όταν ζούμε κάποια ιδιαίτερη εξελικτική φάση ζωής, όπως η αλλαγή ηλικίας ή δεκαετίας. Τότε, μπορεί να είμαστε μαζί με τους άλλους αλλά να νοιώθουμε εξαιρετικά μόνοι.. Σαν να κινούμαστε σε διαφορετικά μήκη κύματος και να μην ξέρουμε πώς να γεφυρώσουμε την απόσταση.
Η γυναικεία μοναξιά γίνεται πιο έντονη…
Συχνά οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας των 30 αντιμετωπίζουν μια βαθιά κρίση ζωής. Σε κάποιες λείπει μια μόνιμη ή ικανοποιητική σχέση ενώ το περιβάλλον τους αλλάζει, οι άλλοι παντρεύονται, οργανώνουν μια πιο ??συντροφική?? ζωή, κάνουν παιδιά. Οι γυναίκες με παιδιά, περνάνε κρίση όταν αισθανθούν ότι ??μεγαλώνουν?? κι αρχίζουν ν? αναρωτιούνται ??που?? έχουν χάσει τον εαυτό τους όλα αυτά τα χρόνια που ήταν μόνο μητέρες ή εργαζόμενες-μητέρες, που πήγαν τα όνειρα τους, όλα αυτά που ήθελαν κάποτε αλλά…
Κι άντρες νοιώθουν μόνοι…
Από τα 40 και μετά, που βλέπουν τη φυσική κατάσταση ν? αλλάζει, οι άντρες συνήθως περνούν μια εσωτερική κρίση. Μοιάζει ν? αναρωτιούνται ??και τώρα τι κάνουμε; Νοιώθουν σαν να τους λείπει η ικανοποίηση και η χαρά που αντλούσαν από τη ζωή. Σ? αυτές τις περιόδους μπορεί να συνεχίζουν να συναναστρέφονται τις παλιές τους παρέες, όμως μέσα τους στο βάθος να νοιώθουν ένα ??κενό??, αποκλεισμένοι μέσα στα τείχη της δικής τους μοναξιάς...
Ας ανακαλύψουμε την ξεχασμένη επαφή με τους άλλους…
Όλοι έχουμε ανάγκη μια ζεστή αγκαλιά, έστω ένα πρόσωπο για το οποίο θα είμαστε σημαντικοί, που θα μας ακούσει, θα προσπαθήσει να μας καταλάβει, θ? ανταποκριθεί στις αγωνίες και τους προβληματισμούς μας, θα υποστηρίξει τις προσπάθειες μας έστω κι μ? ένα εγκάρδιο χαμόγελο, ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη, που θα διασκεδάσουμε πραγματικά παρέα. Κι όμως αυτή η καλή παρέα συχνά λείπει. Οι άνθρωποι όσο μεγαλώνουν γίνονται περισσότερο καχύποπτοι και επιφυλακτικοί στους άλλους, πιο κλειστοί στο να μοιραστούν αυτά που τους αφορούν και τους αγγίζουν πραγματικά. Συχνά δεν ξέρουν πώς να μιλήσουν και ν? ανοιχτούν στους άλλους, πώς να διαλέξουν ή να κάνουν φίλους, έχουν αποκτήσει πάρα πολλά ??πρέπει?? ή έχουν οργανώσει τη ζωή τους ώστε να μην υπάρχει χρόνος και χώρος για τους άλλους. Στις άκρες αυτού του προσωπικού κουβαριού βρίσκονται οι πραγματικές αιτίες της μοναξιάς μας… Το θέμα είναι θέλουμε να ζούμε μόνοι επειδή φοβόμαστε, δεν ξέρουμε ή δεν τολμάμε να τις αντιμετωπίσουμε; Αν δώσουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία μπορεί ν? ανακαλύψουμε αυτό που τώρα φαίνεται απίστευτο: πόσοι άνθρωποι μπορεί να είναι ??έξω εκεί?? και να περιμένουν κι εκείνοι μια ''επαφή'' … 

Όλγα Μουλάκη - ψυχολόγος


Δευτέρα 30 Μαΐου 2016

Ενθάρρυνση, επικοινωνία, θετικό παράδειγμα:

 πως να φροντίσουμε την ψυχική υγεία των παιδιών μας

entharrinsi-epikoinonia-thetiko-paradeigmaΓράφει στο efiveia.gr ο Ψυχολόγος – Οικογενειακός Σύμβουλος Γιάννης Ξηντάρας
Συνηθίζουμε να λέμε: »πάνω από όλα η υγεία μας, η υγεία των παιδιών μας!» και πράγματι η αξία της είναι ανεκτίμητη. Μαζί όμως με την σωματική υγεία έρχεται και η ψυχική: νους υγιής εν σώματι υγιεί.
Στο κείμενο αυτό θα προσπαθήσουμε να σταθούμε και να αναδείξουμε την αξία της συναισθηματικής υγείας των παιδιών καθώς επίσης να διερευνήσουμε πως θα μπορούσαμε οι γονείς να ευνοήσουμε την συνθήκη αυτή.
Ας μιλήσουμε πρώτα για τα βασικά. Τις βασικές ανάγκες ενός παιδιού τις οποίες οι γονείς καλούνται να φροντίσουν.
Τι έχει ανάγκη ένα παιδί;
  • Ένα ζεστό σπιτικό που αποδέχεται όλα τα μέλη της οικογένειας. -Θετικό παράδειγμα.
  • Αρκετή Ανεξαρτησία.
  • Σταθερά και συνεπή όρια.
ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ:
  1. Καλλιεργείστε στο παιδί την αυτοπεποίθηση και την αίσθηση ότι αξίζει. Τονίστε τα θετικά του σημεία αντί να συγκεντρώνετε την προσοχή σας στα λάθη τους.
  2. Αποφύγετε να περνάτε στα παιδιά τις δικές σας προσδοκίες, αυτό που εσείς περιμένετε, γιατί τα παιδιά δεν αποκτούν δικούς τους στόχους, αλλά κάνουν «δικές» τους τις προσδοκίες των μεγάλων.
  3. Πολύ συχνά οι γονείς προβάλλουν παράλογες απαιτήσεις που τα παιδιά είναι αδύνατο να πραγματοποιήσουν (πχ να είναι τέλειοι σε ότι μετράει για εμάς — αθλητικά, σχολείο – να έχουν πεντακάθαρο το δωμάτιο τους) και περιμένουν επιτυχίες που είναι πέρα από τις δυνατότητες τους.
  4. Συχνά οι γονείς, χωρίς να το συνειδητοποιούν, καλλιεργούν ανταγωνισμό μεταξύ των αδερφών. Π.χ. Μπορεί να επαινούν το παιδί που έχει πετύχει και να αγνοούν ή να επικρίνουν εκείνο που έχει αποτύχει.
  5. Συχνά ζητούν την τελειότητα από τα παιδιά τους κι έχουν υπερβολικές φιλοδοξίες για αυτά.
  6. Οι γονείς πρώτοι πρέπει να κάνουν πράξη αυτά που ζητούν από τα παιδιά τους. Π.χ. δεν μπορεί ο γονιός να ζητά από τα παιδιά να μαζέψουν τα πράγματα τους ενώ ο ίδιος δεν το κάνει ποτέ.
  7. Δεχτείτε τα παιδιά σας όπως είναι, όχι όπως θα έπρεπε να είναι. Δηλαδή με όλες τις ατέλειες τους και τα λάθη τους.
  8. Πιστέψτε στα παιδιά σας για να μπορούν να πιστέψουν στον εαυτό τους.
  9. Αναγνωρίστε την προσπάθεια και τη βελτίωση, όπως και το τελικό επίτευγμα.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ:
Τα παιδιά έχουν ανάγκη να επικοινωνήσουμε μαζί τους, να τα ακούσουμε και να τα συντροφέψουμε με τις κουβέντες μας, πολύ περισσότερο από τις υλικές φροντίδες που τους παρέχουμε. Αυτό σημαίνει ότι ακούω τα συναισθήματα του παιδιού μου, ακόμα και του θυμού, της απογοήτευσης και του φόβου και δεν μπαίνω σε διαδικασία κριτικής, κηρύγματος ή επίκρισης. Αφήνω επομένως να εκφράσει τα συναισθήματα του, και ακόμα και αν δεν συμφωνώ, μπορώ να τα δεχτώ.
Επίσης πολλές φορές τα παιδιά χρειάζονται βοήθεια για να σκεφτούν διάφορους τρόπους που μπορούν να δράσουν. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν στην αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων κι αυτά να διαλέξουν τις λύσεις που τους ταιριάζουν. Δεν πρέπει να συγχέουμε τη διαδικασία για την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων με τη συμβουλή.
Για παράδειγμα, όταν λέμε «κάνε αυτό», 1) δε βοηθάει τα παιδιά να μάθουν να λύνουν τα προβλήματα τους αλλά συνεχίζουν να εξαρτώνται από τους γονείς, 2) πολλά παιδιά αντιδρούν στη συμβουλή είτε αμφιβάλλουν είτε δεν κάνουν αυτό που τους λένε οι γονείς, 3) αν η συμβουλή σας δεν φέρει αποτέλεσμα, τότε ποιος θα θεωρηθεί υπεύθυνος;
ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ (αντί τιμωρίας):
Μια από τις πιο συνηθισμένες μεθόδους που ακολουθούμε για να πειθαρχήσουμε τα παιδιά είναι να τα αμείβουμε όταν υπακούουν και να τα τιμωρούμε όταν δείχνουν ανυπακοή. Αυτή είναι μια μέθοδος με την οποία πολλοί σημερινοί γονείς έχουν μεγαλώσει, όμως έχει τα εξής μειονεκτήματα: Εμποδίζει τα παιδιά να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις και κατά συνέπεια να υιοθετούν κανόνες θετικής συμπεριφοράς, υπονοεί ότι περιμένουμε την παραδεκτή συμπεριφορά μόνο στα άτομα που εκπροσωπούν την εξουσία, προκαλεί την αντίδραση γιατί προσπαθεί να υποχρεώσει τα παιδιά να συμμορφωθούν.
Αντί για αμοιβή και τιμωρία, η εναλλακτική πρόταση είναι οι Φυσικές και Λογικές συνέπειες, η οποία είναι μια μέθοδος που παρουσιάζει ορισμένα πλεονεκτήματα σε σχέση με την προηγούμενη. Ποια η διαφορά; Εξηγούμε στο παιδί γιατί κάτι δεν μπορεί να γίνει, ώστε να είναι καθαρό το «γιατί», και το συνδέουμε μόνο με αυτό που συμβαίνει τη δεδομένη στιγμή.
Π.χ. δεν μπορείς να δεις τηλεόραση δυνατά γιατί είναι μεσημέρι και η μητέρα σου κι εγώ θέλουμε να κοιμηθούμε, αντί για …δε θα δεις τηλεόραση επειδή προχθές δεν έφαγες το φαΐ σου. Αυτό βοηθάει το παιδί να σέβεται και να αντιληφθεί πως υπάρχουν κάποιες λογικές και φυσικές συνέπειες για τα πράγματα που κάνουμε.
ΟΡΙΑ:
Τα όρια δίνουν στο παιδί την αίσθηση της ασφάλειας. Θέστε δίκαια όρια και φροντίστε αυτά να τηρούνται. Χρειάζεται να είστε συνεπείς (τηρείτε την ίδια στάση κάθε φορά που το όριο παραβιάζεται) και σταθεροί (ένα όριο δεν αλλάζει παρά μόνο όταν αυτό απαιτείται, επειδή το παιδί μεγαλώνει), αλλά ποτέ υπερβολικοί.
Αγάπη, εμπιστοσύνη, επικοινωνία, ζεστασιά… λέξεις, έννοιες, αξίες, που αποκτούν τεράστια σημασία στην εφαρμογή τους, στην έμπρακτη μετουσίωσή τους, ενώ παραμένουν όμορφα λόγια όταν είναι μόνο θεωρίες…
Ας το προσπαθήσουμε, ας το κάνουμε πράξη!

Θυμώνω για το μέλλον που μου σκοτώσατε.

Της Δήμητρας Καφρομάνη.
Θυμώνω.
Μ έναν θυμό που δεν είναι πάντα διαχειρίσιμος.
Μ’ έναν θυμό που με ξεπερνάει και με πατάει σε σημεία που πονάω, σε σπασμένα κόκκαλα, σε τομές και σε πληγές ακόμα ανοιχτές.
Με θυμώνει που μου παίρνουν το οξυγόνο και μου το πλασάρουν σαν είδος πολυτελείας λες και ζω σ’ έναν πλανήτη χωρίς αέρα.
Μου παίρνουν το νερό για να μου δώσουν πίσω κάτι λασπωμένες σταγόνες που πρέπει να τις φιλτράρω πριν τις πιω, γιατί ο οργανισμός μου δεν έχει μάθει να αντιστέκεται σ αυτά τα μικρόβια.
Μου παίρνουν το φαγητό και μου δίνουν κάτι ψίχουλα ίσα ίσα για να μην πεθάνω από ασιτία, ίσα ίσα για να μη χρειαστεί να με νοσηλεύσουν και χρησιμοποιηθεί πάνω μου βαμβάκι και σύριγγα.
Μου στερούν την κάλυψη των βασικών μου αναγκών έτσι ώστε όλες οι «περιττές» αλλά απολύτως απαραίτητες, να είναι πάντα δεύτερες σε προτεραιότητα, ενώ στο κεφάλι μου είναι πάντα πρώτες σε σημασία.
Κι όσο εγώ αντιστέκομαι, πεινάω αλλά διαβάζω, διψάω αλλά ενημερώνομαι, δεν αναπνέω αλλά είμαι όρθια και προσπαθώ, μου δίνουν χαριστικές βολές με κάτι βολεμένους που δεν πεινούν, δεν διψούν, αλλά βάζουν φωτιά στα «περιττά» μου, έτσι για τη νοοτροπία της αλητείας.
Μ ενοχλεί που τα όνειρά μου πρέπει να έχουν κοντινή ημερομηνία λήξης και σε κάποιες περιπτώσεις ξεραίνονται πριν καν ανθίσουν.
Με σκοτώνει που δεν μπορώ να δω λίγο πιο μακριά, και που αυτά που άφησα πίσω μου είχαν περισσότερο φως από αυτά που βλέπω μπροστά μου.
Με αποδυναμώνει η δύναμη που έχω και παραμένει αχρησιμοποίητη.
Με ισοπεδώνει η αριστεία των άχρηστων και η αχρήστευση των αρίστων.
Ζορίζομαι που δεν μπορώ να έχω τα απαραίτητα όταν είχα καταφέρει να έχω τα περιττά.
Φτιάχνω στο μυαλό μου μονόχρωμες εικόνες ενώ όλες οι μπογιές δίπλα μου παραμένουν σε αχρηστία.
Μ ενοχλεί η έλλειψη της όποιας προοπτικής και το γεγονός ότι δεν μπορώ να γράψω τα ρήματα μου στον μέλλοντα.
Το θέμα μου, δεν είναι η προσαρμογή στην νέα πραγματικότητα.
Μπορώ να προσαρμοστώ. Το πρόβλημα είναι ότι δεν θέλω.
Είναι ότι η πραγματικότητα αυτή ήρθε χωρίς τη συμμετοχή μου, χωρίς το λάθος μου, χωρίς την συγκατάθεσή μου και κυρίως χωρίς την αδιαφορία μου.
Δεν ήρθε με την μορφή μιας καταστροφής, ενός πολέμου, μιας δικής μου λανθασμένης κίνησης ή εκτίμησης.
Δεν ήρθε γιατί σταμάτησα να δουλεύω, να παλεύω , να συμμετέχω και να αγωνίζομαι.
Δεν ήρθε ως αποτέλεσμα , ήρθε ως τιμωρία για την ύπαρξη μου ως κάτι άνω του μετρίου.
Τη δική μου, τη δική σας, των παιδιών μας που εκ προοιμίων θα είναι παραπάνω από μας αν τους δώσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις.
Θυμώνω.
Θυμώνω που με περνάνε για ανόητη. Θυμώνω που πιστεύουν ότι δεν θ’ αντιδράσω, δεν θ’ αντισταθώ, δεν θα μιλήσω, δεν θ’ ασχοληθώ.
Θυμώνω που ασχολούμαι για να αποδείξω το παρελθόν μου, ενώ θα έπρεπε να ασχολούμαι για να φτιάχνω το μέλλον μου.
Αυτό το μέλλον που δεν βλέπω. Αυτό το μέλλον που δεν ονειρεύομαι.
Αυτό το μέλλον που μου στερείτε.
Αυτό, που μου σκοτώσατε.

Κυριακή 29 Μαΐου 2016

Ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης


Για καλύτερα αποτελέσματα στη διαχείριση συναισθημάτων το άτομο πρέπει να προσπαθεί:

  • Να έχει αυτοέλεγχο
  •  
  • Να παραμένει αισιόδοξο
  •  
  • Να εκφράζει τα συναισθήματά του
  •  
  • Να προσπαθεί να κατανοήσει τα συναισθήματα των άλλων
  •  
  • Να αναπτύξει ικανότητα να κατανοεί τη γλώσσα του σώματος
  •  
  • Να είναι ευέλικτο στον τρόπο που βλέπει τα γεγονότα
  •  
  • Να ακολουθεί τα συναισθήματα και όχι να τα «διώχνει»
  •  
Στρατηγικές  για την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης
1. Αυτογνωσία- αναγνώριση των συναισθημάτων
Το  άτομο πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα συναισθήματα που επηρεάζουν τις αντιδράσεις του. Τα συναισθήματα αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Επίσης  το άτομο θα πρέπει να είναι ικανό να αναγνωρίζει τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων, αναγνωρίζοντας τη γλώσσα του σώματος.
2. Επίγνωση σε καθημερινή βάση
Σε δεύτερο στάδιο αναπτύσσεται η ατομική επίγνωση των συναισθημάτων σε καθημερινή βάση. Τα άτομα παρατηρούν το πως τα συναισθήματα μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο που το άτομο θα αντιδράσει σε νέες καταστάσεις ή με την αλλαγή των συναισθημάτων.  επίσης πρέπει να είναι ικανό να αξιολογεί την ένταση των συναισθημάτων.
3. Διαχωρισμός σκέψεων και συναισθημάτων
Το άτομο πρέπει να κατανοήσει ποια συναισθήματα μπορεί να επηρεάσουν τις σκέψεις του. Για παράδειγμα μπορεί να παρατηρήσει ότι όταν είναι θυμωμένος σκέφτεται πράγματα τα οποία είναι εκδικητικά για τους άλλους και όταν του περάσει ο θυμός κάνει τελείως διαφορετικές σκέψεις. Επίσης οι σκέψεις αυτές οδηγούν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές. Για παράδειγμα ο θυμός που προαναφέραμε μπορεί να προκαλεί λόγια που το άτομο δεν εννοεί και δεν πιστεύει πραγματικά.
4. Προσδιορισμός της στρατηγικής για τη ρύθμιση των συναισθημάτων
Μπορούμε  να αναπτύξουμε μόνοι μας στρατηγικές για τη ρύθμιση συναισθημάτων. για παράδειγμα η μουσική είναι αποτελεσματική στην διαχείριση διαφόρων συναισθημάτων.
5. Καθορισμός στόχων για τη διαχείριση των συναισθημάτων
Μετά  την κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης το επόμενο βήμα είναι ο έλεγχος των συναισθημάτων με τον καθορισμό στόχων.  Για  παράδειγμα η αποφυγή των αρνητικών συμπεριφορών του θυμού μπορεί να αποτελέσει ένα τρόπο καθορισμού στόχων.
6. Η εφαρμογή θετικού αυτοδιαλόγου
Η ανάπτυξη του κατάλληλου αυτοδιαλόγου μπορεί να λειτουργήσει παράλληλα με την καταγραφή των συναισθημάτων. Η αλλαγή των συναισθημάτων δεν μπορεί να γίνει αυτόματα άλλα άμεσα μπορούμε να αλλάξουμε τον αυτοδιάλογο μας.
7. Παίξιμο ρόλων (νοερά ή πραγματικά)
Το  παίξιμο ρόλων είναι μια πολύ αποτελεσματική μέθοδος για να δουλέψουμε με τα συναισθήματα μας. Τα παιχνίδια ρόλων λειτουργούν αποτελεσματικά όταν παράλληλα καταγράφονται.

Πηγή: psyxologia.com

Ο καλός δάσκαλος και τι τον διακρίνει


1. είναι ευγενικός

2. είναι μεγαλόψυχος

3. σε ακούει προσεκτικά

4. σε ενθαρρύνει

5. πιστεύει σε σένα

6. κρατάει μυστικά

7. του αρέσει να διδάσκει παιδιά/νέους

8.του αρέσει να διδάσκει τα διάφορα μαθήματα

9. αφιερώνει χρόνο για να σου εξηγήσει

10. σε βοηθάει όταν έχεις “κολλήσει”

11. σε ενημερώνει για την πρόοδό σου

12. σου επιτρέπει να πεις “το δικό σου”

13. δεν παραιτείται από σένα όταν εσύ αποτυγχάνεις

14. τον ενδιαφέρει η γνώμη μου

15. σε κάνει να νοιώθεις έξυπνος

16. δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ των μαθητών του

17. σε υπερασπίζει

18. αντιπαρέρχεται μικρότητες

19. λέει την αλήθεια

20. συγχωρεί



Χειριστικοί γονείς: Πώς θα μεγαλώσετε λιγότερο καταπιεσμένα παιδιά

από Έλενα Μπούλια | 


Σε έναν ιδανικό κόσμο όλα τα παιδιά θα μεγάλωναν από γονείς που τα αγαπούν και τα φροντίζουν με κάθε πιθανό τρόπο. Που τα καθοδηγούν σωστά και τους δίνουν όλα τα απαραίτητα εφόδια για να ακολουθήσουν, καθώς ενηλικιώνονται, την ζωή που επιθυμούν με αυτονομία και αυτογνωσία. Παιδιά που μεγαλώνουν από τέτοιους γονείς έχουν την τάση, ακόμα κι αν στα εφηβικά τους χρόνια απομακρύνθηκαν κάπως από αυτούς, να επιστρέφουν πάντα κοντά τους με αγάπη. Δυστυχώς, όμως, δεν ζούμε σε έναν ιδανικό κόσμο...
Χειριστικοί γονείς: Πώς θα μεγαλώσετε λιγότερο καταπιεσμένα παιδιά
...γιατί αν ζούσαμε, δεν θα υπήρχαν τόσα προβλήματα ανάμεσα στις σχέσεις γονιών και παιδιών, τα οποία οδηγούν σε δυστυχισμένους ανθρώπους που, αν δεν καταφέρουν να διορθώσουν κληρονομικές προβληματικές συμπεριφορές, καταλήγουν να μεγαλώνουν κι άλλους δυστυχισμένους ανθρώπους. Και οι χειριστικοί γονείς κάνουν ακριβώς αυτό: Εν αγνοία τους, πολλές φορές, ασκούν στο παιδί τους αφόρητη πίεση, του μεταφέρουν τα προβλήματά τους, του δημιουργούν ενοχές και λίγο-λίγο το απομακρύνουν, οπωσδήποτε συναισθηματικά και σταδιακά στην πράξη.
Η κ. Τριανταφυλλιά Χαρίλα, ψυχολόγος ειδικευμένη στη συστημική-οικογενειακή ψυχοθεραπεία, επισημαίνει τα χαρακτηριστικά του χειριστικού γονιού και δίνει πολύτιμες συμβουλές τόσο για να αντιμετωπίσουμε έναν τέτοιο γονιό όσο και για να αποδυθούμε συμπεριφορές που δεν θέλουμε να εισπράξουν τα παιδιά μας.

Τα χαρακτηριστικά του χειριστικού γονιού

H κ. Χαρίλα εξηγεί ότι χειριστικός μπορεί να θεωρηθεί ένας άνθρωπος, ο οποίος ξέρει πολύ καλά να οδηγεί έτσι τις καταστάσεις, ώστε να επωφεληθεί ο ίδιος. Όταν το χαρακτηριστικό αυτό αποδίδεται σε έναν γονέα είναι αρκετά οξύμωρο, καθώς ο γονικός ρόλος του προϋποθέτει την υπέρβαση του εαυτού και της ατομικότητας. Πώς, λοιπόν, γίνεται ένας γονιός να είναι χειριστικός; Να χειρίζεται καταστάσεις που αφορούν το παιδί του –ανήλικο ή ενήλικο– προς δικό του όφελος;
Όλα ξεκινούν όταν στη βάση της σχέσης υπάρχει η θυσία. Ένας άνθρωπος, ο οποίος θεωρεί ότι θυσιάζει στοιχεία του εαυτού του ή της ζωής του, κάποια στιγμή θα το ζητήσει πίσω. Στην περίπτωση, λοιπόν, ενός χειριστικού γονιού, υπάρχει η αίσθηση του «χρέους» ή της «υποχρέωσης» ή της «οφειλής» από το παιδί προς το γονιό, στο όνομα της θυσίας που ταυτίζεται με την αγάπη. Ως αποτέλεσμα, το παιδί οφείλει στο γονιό του να ζήσει μια ζωή όπως ο γονιός τη φαντάζεται για το ίδιο. Οποιαδήποτε απόκλιση από αυτό το σενάριο θα καταγραφεί ως αχαριστία, ως λάθος, ως αδιαφορία.
Αυτό συμβαίνει, όταν οι γονείς βιώνουν απουσία χαράς από τον γάμος τους. Έτσι, ασυνείδητα ζητούν από τα παιδιά τους να τους φροντίσουν συναισθηματικά και να έχουν για πάντα κυρίαρχο ρόλο στη ζωή τους: Με το να φροντίζουν το εγγόνι όχι ως παππούδες αλλά ως γονείς, να έχουν λόγο στο γάμο του παιδιού τους, να εμπλέκονται στη δουλειά, τις επιλογές, τις αποφάσεις του. Κι αν το παιδί δυσανασχετήσει, ο γονιός θυμώνει παιδιάστικα, δίνει διπλά μηνύματα «εσύ να είσαι καλά και άσε με εμένα» και φέρεται σαν να νοιώθει προδομένος και εγκαταλελειμμένος.
Ο χειριστικός γονιός έχει συνήθως κάποια ή όλα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
  • Συμπεριφέρεται παιδιάστικα
  • «Τρέφεται» από το παιδί του, με όποιον τρόπο μπορεί
  • Το κάνει να νιώθει ενοχές
  • Συμπεριφέρεται σαν το παιδί να του χρωστά κάτι
  • Χρησιμοποιεί το παιδί του
  • Σκέφτεται μόνο τον εαυτό του
  • «Πνίγει» το παιδί του
  • Σταματά να είναι τρυφερός όταν το παιδί του δεν κάνει όσα εκείνος θέλει
  • Αποθαρρύνει το παιδί από τα όνειρά του, λέγοντας ότι είναι αδύνατα ή τρελά
  • Κάνει το παιδί του να νιώθει άσχημα, προκειμένου να κάνει πράγματα για αυτόν
  • Εμπλέκεται στην ζωή, την εργασία, τις σχέσεις και τον γάμο του παιδιού
  • Πλημμυρίζει το παιδί με το «δράμα» που ζει, απομακρύνοντάς το από δικά του προβλήματα.

Το κακό που μπορεί να κάνει ο χειριστικός γονιός στο παιδί

«Για να μπορέσει να υπάρξει μια τέτοιου είδους σχέση που ζητάει ο γονιός αυτός, σημαίνει ότι το παιδί δεν έχει αυτονομηθεί. Και αυτό είναι το τίμημα που πληρώνει το παιδί ως ενήλικας: Δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια του και αναρωτιέται συνεχώς για τις λάθος επιλογές που κάνει», απαντά η κ. Χαρίλα και διευκρινίζει:
Ένας γονιός που ζητά φροντίδα από το παιδί του και θέλει να έχει ενεργό ρόλο στην ενήλικη πια ζωή του, στην πραγματικότητα του ζητά να μην μπορέσει να αυτονομηθεί, να διαφοροποιηθεί, να ενηλικιωθεί, να ζήσει με ευθύνη ζωής. Κι ενώ το παιδί – ενήλικας θα καταγραφεί ως ανεπαρκής, στην πραγματικότητα η ανεπάρκεια του γονιού είναι που δεν επιτρέπει στο παιδί να ωριμάσει.
Η κατάσταση αυτή δεν γίνεται αμέσως αντιληπτή, καθώς το κύριο χαρακτηριστικό ενός χειριστικoύ γονιού είναι η συνεχής παροχή και η φροντίδα με τη μορφή εξυπηρέτησης. Και αυτό ακριβώς είναι που δημιουργεί τύψεις στο παιδί – ενήλικα: «Πώς γίνεται να δυσανασχετώ και να θυμώνω με τον άνθρωπο που μου προσφέρει τόσα;». Η παγίδα είναι πως αυτή η εξυπηρέτηση βολεύει, και το παιδί – ενήλικας στερεί τον εαυτό του από το να παράγει άλλες λύσεις και προτιμά την έτοιμη παροχή.

Πώς διαχειρίζεται κανείς τον χειριστικό γονιό

«Αυτό που δεν συνειδητοποιεί ο χειριστικός γονιός είναι πως η ενοχοποίηση που δημιουργεί ασυνείδητα στο παιδί του, ώστε να μείνει για πάντα κοντά του έχει το αντίθετο αποτέλεσμα: Το παιδί – ενήλικας, αν και φαινομενικά θα είναι κοντά, αυτό που εύχεται είναι να ξεφορτωθεί αυτό το βάρος που νοιώθει. Και για αυτό ακριβώς μένει εκεί: Οι ενοχές, τελικά, δεν είναι αυτές που έχει δημιουργήσει ο γονιός, αλλά αυτές που έχει δημιουργήσει ο ίδιος στον εαυτό του τη στιγμή που εύχεται να τον ξεφορτωθεί για να μπορέσει τελικά να νοιώσει ελεύθερος» λέει η ειδικός και συνεχίζει:
Για να αρχίσει να αλλάζει αυτή η κατάσταση δύο πράγματα είναι σημαντικά: «Το ξεβόλεμα, που αντιστοιχεί στο τέλος της εξυπηρέτησης και των έτοιμων παροχών που προσφέρονται από το γονιό, και δεύτερον το από καρδιάς «ευχαριστώ», για ό,τι έχει προσφερθεί μέχρι τώρα».
Είναι πολύ δύσκολο να μπορέσει κανείς να αλλάξει τους γονείς του και τον τρόπο με τον οποίον σκέφτονται ή φέρονται. Δεν είναι, όμως, τόσο δύσκολο να τους βάλει όρια, προκειμένου να προστατεύσει τον εαυτό του και τις επιλογές του (π.χ. τον γάμο του). Ακόμα κι αν κανείς εξαρτάται (π.χ. οικονομικά) από τους γονείς αυτού, οφείλει, προκειμένου να ευτυχίσει, να αναλάβει τον έλεγχο της ζωής του. Πώς;
Έχοντας εμπιστοσύνη στον εαυτό σας: Δεν θέλετε να τους πληγώνετε, αλλά οφείλετε να υποστηρίζετε τον εαυτό σας. Αν οι γονείς σας σάς αγαπούν θα σεβαστούν την ζωή σας και τα όρια που θέτετε.
Λέγοντας «όχι»: Μάθετε να τους λέτε «όχι». Με τον τρόπο αυτό θα αρχίσουν να το σκέφτονται περισσότερο πριν σας φορτώσουν τα «βάρη» τους. Μην τους επιτρέπετε να έρχονται συνεχώς σε εσάς για να τους «σώσετε» -δεν γίνεται να είστε πάντα το στήριγμά τους.
Γίνετε παράδειγμα: Αποδείξτε τους ότι δεν είστε σαν αυτούς και ότι έχετε τον έλεγχο της ζωής σας. Μην ακολουθείτε τα βήματά τους –ξέρετε πόσο σας έχουν επηρεάσει οι πράξεις τους. Και υποσχεθείτε στον εαυτό σας ότι εσείς δεν θα γίνετε χειριστικός γονιός!

Πώς ΔΕΝ θα γίνετε χειριστικοί γονείς

Όπως η κ. Χαρίλα ανάφερε νωρίτερα, όλη αυτή η σχέση παιδιού - γονιού ξεκινά από τη ματαίωση προσδοκιών από τον σύζυγο, από την απουσία χαράς στον γάμο, από την έλλειψη καλής κοντινότητας μεταξύ των συζύγων που οδηγεί στην παραπάνω κοντινότητα παιδιού – γονιού. Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό το ζευγάρι να κάνει όρκους ζωής μεταξύ του. Να μην μείνουν στο να είναι μόνο γονείς, αλλά να χαίρεται ο ένας τον άλλον στα εύκολα και τα δύσκολα. Γιατί μόνο έτσι θα καταφέρουν να αυτό-καταργούνται ως γονείς καθώς το παιδί τους θα μεγαλώνει. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να δίνουν αυτή τη φροντίδα στο παιδί τους, που θα το οδηγήσει στην αυτονόμηση. Όχι αυτή τη φροντίδα, που θα οδηγήσει το παιδί να τους έχει για πάντα ανάγκη. Το κινεζικό γνωμικό: "καλύτερα να μάθεις κάποιον να ψαρεύει, παρά να του προσφέρεις ψάρια για να χορτάσει την πείνα του", παρουσιάζει ακριβώς αυτή τη διεργασία.
- See more at: http://www.mama365.gr/