Σελίδες

Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2013

Μαθησιακές δυσκολίες: Χρήσιμες συμβουλές για τους γονείς.

Ξεκινώντας μία νέα θεματική ενότητα που αφορά τα παιδιά μας και τα προβλήματα που μπορεί να συναντήσουν στην σχολική τους σταδιοδρομία η φυλλάδα, φιλοξενεί την εκπαιδευτικό Βασιλική Λυμπεροπούλου για να μας εξηγήσει και να μας βοηθήσει όλους εμάς τους γονείς για τους τρόπους με τους οποίους θα τα αντιμετωπίσουμε. Το πρώτο μας ταξίδι δίπλα στο παιδί μας ξεκινάει με την "ίωση" της νέας εποχής. Τιςμαθησιακές δυσκολίες. Η κα Λυμπεροπούλου θα μας δώσει απλές συμβουλές για το πως θα καθοδηγήσουμε το παιδί μας.

Της Βασιλικής Λυμπεροπούλου

  «Τι είναι οι μαθησιακές δυσκολίες;», «Τι πρέπει να κάνω;», «Το παιδί μου δεν θα είναι ποτέ καλός μαθητής;»… Είναι ερωτήσεις που βασανίζουν τους γονείς όταν υποψιάζονται ότι το παιδί τους δυσκολεύεται στο σχολείο.

Αρχικά, πρέπει να αναφερθούν και να καταρριφθούν οι μύθοι που κυριαρχούν για τις μαθησιακές δυσκολίες. Η κατάρριψη αυτή είναι απαραίτητη, καθώς θα βοηθήσει τους γονείς να αποδεχτούν πιο εύκολα το γεγονός ότι το παιδί τους παρουσιάζει κάποια μαθησιακή δυσκολία.

1. Οι Μαθησιακές Δυσκολίες επηρεάζουν τη νοημοσύνη
Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες έχουν φυσιολογικό ή υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Οι Μαθησιακές Δυσκολίες δεν συνδέονται με το δείκτη νοημοσύνης.

2. Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες δεν μπορούν να μάθουν
Η δυσκολία δεν έγκειται στην ικανότητα μάθησης αλλά στον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουν. Με έναν εναλλακτικό τρόπο διδασκαλίας οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες μπορούν να βελτιώσουν την επίδοσή τους και μάλιστα να ακολουθήσουν ακαδημαϊκές σπουδές.

3. Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες είναι τεμπέληδες
Το γεγονός ότι οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες αργούν ή δεν ολοκληρώνουν μια εργασία δεν αποτελεί δείγμα τεμπελιάς. Τα παιδιά αυτά βιώνουν συχνά την αποτυχία, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν οποιαδήποτε εργασία, με την ελπίδα να αποφύγουν και μια ενδεχόμενη αποτυχία.

4. Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες αντιμετωπίζουν προβλήματα μόνο στα μαθήματα
Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες αποτυγχάνουν συχνά στα μαθήματα, με αποτέλεσμα να τους δημιουργείται άγχος και να αντιμετωπίζουν κοινωνικά και συναισθηματικά προβλήματα.

5. Οι μαθησιακές δυσκολίες θεραπεύονται ή ξεπερνιούνται
Οι Μαθησιακές Δυσκολίες δεν ξεπερνιούνται, απλώς εμφανίζονται με διαφορετική μορφή σε κάθε ηλικία. Δεν μπορούν να θεραπευτούν, οι μαθητές όμως μπορούν να παρουσιάσουν σημαντική βελτίωση με τον κατάλληλο τρόπου διδασκαλίας.

Τι είναι λοιπόν οι μαθησιακές Δυσκολίες;

Μαθησιακές δυσκολίες είναι μια ομάδα διαταραχών, η οποία ανάλογα με τη μορφή, εκδηλώνεται με δυσκολίες στην ανάγνωση, τη γραφή, την ομιλία, την ακρόαση, τις μαθηματικές ικανότητες.
Αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι:

Οι μαθητές με κάποια μαθησιακή δυσκολία ΜΠΟΡΟΥΝ να μάθουν, αλλά με διαφορετικό τρόπο.
Ποια είναι τα συμπτώματα των μαθησιακών Δυσκολιών;
Δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες
Δυσκολεύεται να θυμηθεί διάφορες πληροφορίες
Δυσκολεύεται να ξεχωρίσει το δεξί από το αριστερό
Έχει φτωχό λεξιλόγιο και δυσκολεύεται να κατανοήσει λέξεις ή προτάσεις
Η γραφή του είναι δυσανάγνωστη και ασταθής
Παρουσιάζει τη λεγόμενη «καθρεπτική» γραφή
Μπερδεύει γράμματα (κυρίως τα φ-θ, β-δ, το ε-3)
Κάνει πολλά ορθογραφικά λάθη, παραλείπει ή προσθέτει γράμματα, ακόμα και συλλαβές
Δυσκολεύεται στην ανάγνωση-διαβάζει αργά, συλλαβίζει, παραλείπει λέξεις, αλλάζει λέξεις
Δυσκολεύεται στην αναγνώριση των μαθηματικών συμβόλων και στη χρήση των «κρατούμενων» στις μαθηματικές πράξεις

Πολλές φορές σε συνδυασμό με τις μαθησιακές δυσκολίες παρουσιάζεται το Σύνδρομο Διάσπασης Προσοχής/ Υπερκινητικότητας.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς σε περίπτωση που το παιδί παρουσιάζει κάποια από τα συμπτώματα;

Όταν οι γονείς αντιληφθούν κάποια από τα συμπτώματα οφείλουν να ενημερώσουν το δάσκαλο και να απευθυνθούν σε δημόσιες υπηρεσίες, προκειμένου να γίνει η διάγνωση και η αξιολόγηση των δυσκολιών του μαθητή.  Οι υπηρεσίες αυτές είναι τα Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών (ΚΕΔΔΥ).

Πολύ σημαντική παρουσιάζεται η έγκαιρη διάγνωση των δυσκολιών, καθώς και η άμεση αντιμετώπιση. Τόσο ο δάσκαλος όσο και οι γονείς πρέπει να δράσουν ώστε να βοηθήσουν το μαθητή πρακτικά αλλά και ψυχολογικά.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς όσον αφορά στο διάβασμα στο σπίτι;
Γενικά…
Βασικότερη εμφανίζεται η ανάγκη αποδοχής της δυσκολίας αυτής πρώτα από τους γονείς, ενισχύοντας έτσι την αυτοπεποίθηση του παιδιού, η οποία λόγω των συνεχών αποτυχιών είναι χαμηλή.
Καλλιεργήστε στο παιδί το αίσθημα της υπευθυνότητας ως προς τις υποχρεώσεις του στο σχολείο: δεν πρέπει να πηγαίνουμε ποτέ αδιάβαστοι στο σχολείο.
Ο δάσκαλος του σχολείου οφείλει να είναι ενήμερος, αλλά και εσείς πρέπει να ενημερώνεστε για την πρόοδο του και τη συμπεριφορά του στην τάξη
Διαβάζετε στο παιδί παραμύθια ή κόμιξ και ενθαρρύνετέ το να διαβάζει και μόνο του.
Αφήστε το να σας βοηθήσει σε καθημερινές δουλειές
π.χ. να σας διαβάζει τη συνταγή, όσο μαγειρεύετε
να υπολογίζει τα ρέστα κλπ

Πριν ξεκινήσουμε…
Στο χώρο που γίνεται η μελέτη καλό είναι να μην υπάρχουν αντικείμενα που θα τραβήξουν την προσοχή του παιδιού και να υπάρχει καλός φωτισμός.
Πρέπει το παιδί να έχει κοντά του τη γραφική ύλη που θα χρειαστεί, ώστε να μην διακοπεί το μάθημα.
Αφήστε το παιδί να επιλέξει με ποιο μάθημα και με ποια άσκηση θέλει να ξεκινήσει. Καλό είναι να εναλλάσσονται οι προφορικές και οι γραπτές ασκήσεις.
Η μελέτη στο σπίτι πρέπει να γίνεται κάθε μέρα την ίδια ώρα, ανάλογα με το πότε το παιδί μπορεί να συγκεντρώνεται καλύτερα.
Κολλήστε χαρτόνια στον τοίχο του δωματίου του με διάφορους κανόνες, με τις ημέρες ή με ό, τι άλλο δυσκολεύει το παιδί.

Ξεκινάμε…
Χρησιμοποιήστε χρώματα για να υπογραμμίσετε τις δύσκολες λέξεις, τους κανόνες και τις λέξεις-κλειδιά
π.χ. Όλα τα ρήματα σε –ιζω γράφονται με ι
Εξαιρέσεις: δανείζω, δακρύζω, αθροίζω

Φτιάξτε ποιηματάκια ή ιστοριούλες για τους κανόνες
π.χ. θυμώνω ξεθυμώνω
       μα τα ρήματα σε –ωνω
       το ωμέγα θέλουν μόνο

Φτιάξτε ακρωνύμια, ακροστιχίδες ή άλλα «τρικ» που σχετίζονται με την καθημερινότητα του παιδιού.
π.χ. Οι νομοί της Κρήτης (Χανιά, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Λασίθι= θυμόμαστε ΧΡΗΛ)

Ενθαρρύνετε το παιδί να βρίσκει και να διορθώνει μόνο του τα λάθη του. Αν δυσκολεύεται να τα βρει υποδεικνύετε τη σειρά στην οποία έχει το λάθος ή τη λέξη. Αν πάλι δυσκολεύεται αφήστε το να βρει μόνο του τη λέξη στο λεξικό.

Προσπαθήστε να κάνετε τις ασκήσεις με ευχάριστο τρόπο.                    π.χ. ένα διαγωνισμό με τα αδέρφια του ή με εσάς.                   Παίξτε τρίλιζα με μια διαφορά: πριν τοποθετήσετε το Ο ή το Χ πρέπει να λυθεί μια άσκηση, μία πράξη μαθηματικών κλπ.
Μάθετε την ορθογραφία γράφοντάς την με γράμματα scrabble ή παίζοντας κρεμάλα

Κάνετε συχνά μικρά διαλείμματα, όταν καταλαβαίνετε ότι το παιδί έχει κουραστεί.

Ενισχύστε το διάβασμα με εικόνες, βίντεο ή τραγουδάκια
π.χ. Υπάρχουν στο διαδίκτυο ταινίες κινουμένων σχεδίων με θέμα τη Μυθολογία (για την ιστορία της Γ’ Δημοτικού) αλλά και τραγούδια για την εύκολη εκμάθηση του πολλαπλασιασμού

Ευαισθητοποιήστε όλες τις αισθήσεις .
π.χ. αν μαθαίνει τα γράμματα, να τα φτιάξει με πλαστελίνη ή να τα σχεδιάζει με το δάχτυλο στον αέρα.

Φτιάξτε σχεδιαγράμματα για να μάθει τα μεγάλα κείμενα, όπως η Ιστορία.

Επιβραβεύετε συχνά το παιδί, όχι μόνο για μια σωστή απάντηση αλλά κυρίως για την προσπάθειά του. Οι βαθμοί του σχολείου ίσως να μην δείχνουν την προσπάθεια που καταβάλλει το παιδί. Δεν πρέπει να το πιέζετε να παίρνει πάντα «Άριστα». Αρκεί να προσπαθεί.

Εστιάστε και αξιοποιήστε τα δυνατά σημεία του παιδιού.
π.χ. Ενισχύστε την τεχνική μνήμης που εφαρμόζει ή που του είναι πιο εύκολο να εφαρμόσει.

Βάλτε στόχους και όταν το παιδί τους επιτύχει επιβραβεύστε το.
π.χ. Αν μέχρι τα Χριστούγεννα έχει μάθει την προπαίδεια, θα πάτε μια εκδρομή.
Για κάθε σωστή πράξη παίρνει έναν πόντο. Στους 10 πόντους κερδίζει ένα αυτοκόλλητο.

Η ορθογραφία αποτελεί ένα από τα πιο δύσκολα κομμάτια για τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Μην έχετε υπερβολικές απαιτήσεις στην ορθογραφία.
Πολλά παιδιά περιμένουν να ακούσουν την ορθογραφία από τη δασκάλα, αλλά τελικά δεν προλαβαίνουν να τη γράψουν.
Ενθαρρύνετε το παιδί να τη θυμάται (όσο μπορεί), έτσι ώστε αν δεν προλαβαίνει τη δασκάλα να τη γράφει μόνο του.
Στις δύσκολες λέξεις (πριν τις γράψει) να επαναλαμβάνει προφορικά τα γράμματα, π.χ. η λέξη συνηθίζω γράφεται με ύψιλον, ήτα, γιώτα, ωμέγα.
Μη γράφετε την ορθογραφία μόνο στο τετράδιο. Χρησιμοποιήστε ένα μικρό πίνακα ή τον υπολογιστή.
Το παιδί μπορεί να χρησιμοποιεί και άλλα γραφικά μέσα εκτός από το μολύβι (στυλό, μαρκαδόρο κλπ)

Αν το παιδί δυσκολεύεται στην ανάγνωση χρησιμοποιήστε χρωματιστές διαφανείς μεμβράνες (διαχωριστές θεμάτων) για να διευκολυνθεί.

Προσέχετε να είναι καθαρό το γραπτό, χωρίς μουντζούρες. Τα γράμματα του παιδιού πρέπει να είναι ευανάγνωστα αλλά μην το πιέζετε να τα κάνει «τέλεια».

Σε καμία περίπτωση μην μιλάτε άσχημα στο παιδί. Μην το μαλώνετε για κάτι που δεν μπορεί να κάνει αν βλέπετε ότι καταβάλλει προσπάθεια. Αυτό θα το απογοητεύσει και θα επιδράσει αρνητικά στην αυτοπεποίθησή του.


Όλα τα παιδιά μπορούν να μάθουν. Αυτό που πρέπει να ανακαλύψουμε είναι ο τρόπος με τον οποίο μαθαίνει κάθε παιδί! Πρέπει να είστε υπομονετικοί, δημιουργικοί και να ενημερώνεστε συχνά! Το παιδί χρειάζεται να νιώθει ότι το εμπιστεύεστε και ότι πιστεύετε στις δυνατότητες του.




ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Καραντζής, Ι. (2009), Εφαρμογές των Αρχών Μάθησης στην κατανόηση των Φυσικομαθηματικών εννοιών, Πάτρα
Καραντζής, Ι. (2005), Τα προβλήματα της μνήμης των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες στην αριθμητική και την ανάγνωση: Γνωστική Θεώρηση- εκπαιδευτικές προεκτάσεις. Αθήνα: Τυπωθήτω- Γ.Δαρδανός

Καραντζής, Ι. (2007), Εφαρμογές Βασικών Αρχών Μάθησης στην εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg

Μάρκου, Σπ. Ν. (1993). Δυσλεξία, αριστεροχειρία, κινητική αδεξιότητα, υπερκινητικότητα. Θεωρία, διάγνωση και αντιμετώπιση με ειδικές ασκήσεις. Ελληνικά Γράμματα, τ.81-91

Μιχελογιάννης, Ι., & Τζενάκη, Μ. (1998). Μαθησιακές Δυσκολίες. Γρηγόρη, τ. 139-152

Μπαρδής, Π. (1998), Μαθησιακές Δυσκολίες. Θεωρητική και πρακτική προσέγγιση του προβλήματος. Καρδίτσα.

Πόρποδας, Κ. (2005), Εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και υλικό για την αξιολόγηση και αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου, Πάτρα, ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΕΠΕΑΕΚ 2000-2006

Πόρποδας, Κ. (2003), Διαγνωστική Αξιολόγηση των Μαθησιακών Δυσκολιών στο Δημοτικό Σχολείο (Ανάγνωση, Ορθογραφία, Δυσλεξία, Μαθηματικά), Πάτρα, ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΕΠΕΑΕΚ 2000-2006

Πόρποδας, Κ. (2003), Η μάθηση και οι δυσκολίες της (Γνωστική Προσέγγιση). Πάτρα: Αυτοέκδοση
Στασινός, Δημ. Π. (1993). Μαθησιακές δυσκολίες του παιδιού και του εφήβου, η εμπειρία της Ευρώπης. Gutenberg, τ. 73-77

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου